Mücmel ile Amel Etmek

Konu: Mücmel ile Amel Etmek Ptsi Mart 16, 2009 7:37 pm

Mücmelin açıklanması gerçekleştiği takdirde, mükellefin gereğince amel etmeyi kararlaştırması gerekir.

Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem ümmetine getirdiği şeriatin tamamını asıllarını da, fer'lerini de açıklamış bulunmaktadır. Öyle ki, ümmeti gecesi de gündüzü gibi olan apaydınlık ve tertemiz bir şeriate sahip bırakarak ayrılmıştır. Hiçbir zaman ihtiyaç duyulacağı vakit gerekli açıklamayı yapmak üzere açıklamadık bir şey bırakmamıştır.

Nebi Sallallahu aleyhi vesellem'in beyanı ya söz, ya fiil, ya hem söz hem fiil ile gerçekleşmiştir.

Söz ile beyânına örnek: Zekâtın nisabları ve miktarları hakkında verdiği haberlerdir. Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem'in: "Sema ile (yağmur ile) sulanan mahsullerde onda bir vardır."[1] buyruğu gibi. Bu buyruk ile yüce Allah'ın: "Zekâtı veriniz." (el-Bakara, 2/43 ve başka birçok yer) buyruğundaki mücmel ifadeyi beyan etmektedir.

Fiilen beyanına örnek: Yüce Allah'ın: "O evi haccetmek Allah'ın insanlar üzerindeki bir hakkıdır." (Âl-i İmran, 3/97) buyruğundaki mücmel ifadeyi açıklamak üzere ümmetin önünde hac menasikini fiilî olarak yerine getirmesidir.

Aynı şekilde Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem'in güneş tutulması dolayısıyla söylediği: "Bu kabilden bir şey gördüğünüz vakit namaz kılınız."[2] buyruğundaki mücmel ifadede küsûf namazını kılması suretiyle bu namazın sıfatını (ne şekilde kılınacağını) beyan etmiş olmaktadır.

Hem sözlü, hem fiilî beyanına örnek; Peygamber efendimizin namazın nasıl kılınacağını açıklamasıdır. O bu açıklamayı namazını doğru dürüst kılamayan zat ile ilgili hadiste olduğu gibi sözlü yapmıştır. Çünkü orada: "Namaz kılmak üzere kalktığında iyice abdest al, sonra kıbleye yönel, sonra tekbir getir..."[3] diye buyurmuştur.

Yine fiili olarak da namazın nasıl kılınacağını beyan etmiştir. Sehl b. Sa'd es-Saidi Radıyallahu anh'ın rivayet ettiği şu hadiste olduğu gibi: "Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem minber üzerinde ayakta durdu ve tekbir getirdi, insanlar da onun arkasında -o minber üzerinde olduğu halde- tekbir getirdiler..." Bu hadiste şu ifadeler de yer almaktadır: Sonra insanlara döndü ve şöyle dedi:

"Benim böyle yapmamın sebebi bana uymanız ve benim namaz kılma şeklimi öğrenmeniz içindir."[4]

Kaynak:

[1] Buhârî, 1483 İbn Ömer'den

[2]Buhârî, 1044, 1046, 1212; Muslim, 901 mü'minlerin annesi Aişe [i](Radıyallahu anhâ)'dan

[3] Buhârî, 757, 793, 6251, 6667; Muslim, 397 Ebu Hureyre'den

[4] Buhârî, 917; Muslim, 544

eserali Kardeşimizin İmzası